ओटीटीचे नियम व फायदे

ओटीटीच्या आगमनानंतर चित्रपटगृहे बंद होण्याची भविष्यवाणी काही फिल्मी पंडितांनी केली होती, आता सरकारची मार्गदर्शक तत्त्वे आल्यानंतर ही मंडळी आपलं तोंड लपवून बसली आहेत.  दुसरीकडे, सरकारच्या मार्गदर्शक सूचनांचे उल्लंघन होऊ नये आणि कोर्ट-कचेरयांच्या चकरा मारायला लावू नयेत म्हणून  वेब सीरिजचे निर्माते दृश्यांना कात्री लावण्यात गुंतले आहेत.  नवीन नियम बनले असले तरी नवीन घोषणाही केल्या जात आहेत. अशातच  निर्माता फरहान अख्तरचा लेटेस्ट चित्रपट 'तुफान' 21 मे रोजी अमेझॉन प्राइमवर रिलीज होणार आहे.

पैसे इकडचे तिकडे करणारे बहुतांश मोबाइलधारक ओटीपी (वन टाईम पासवर्ड) शी परिचित आहेत.  इकडे ओटीटी (ओवर द टॉप) देखील त्यांच्या जीवनाचा एक भाग बनत चालला आहे.  कोरोना काळात तिची ओळख तीव्र झाली जेव्हा त्याने नाभिदर्शना स्त्रियांबरोबरच 50 इंचाच्या टीव्हीवर बर्‍याच शिव्या आणि गोळ्या चालवताना पाहिले.  इथे प्रत्येक दुसरे पात्र हातात बंदुका घेऊन आई आणि बहिणींचा उद्धार करत होता. जेव्हा सर्व काही ठप्प झाले तेव्हा सिनेमा अशाप्रकारे घरात घुसला.

एक वेळचे पैसे देऊन तिकीट न घेता त्याचा आनंद घेत असलेला वर्ग त्यावर तुटून पडला होता. रसहीन जीवन ओटीटीमुळे रसाळ बनले.  पण नैतिकता वाल्यांच्याच्या भुवया देखील वाढू लागल्या होत्या.  इतक्या शिव्या, इतक्या गोळ्या.  संस्कृती नरकात जात आहे.  ओटीटीला कायदेशीर कार्यक्षेत्रात आणा, आणि असल्या मालिकांवर बंदी घाला.  असले प्रकार थांबवा म्हणून चांगलीच ओरड झाली आणि मग  एक दिवस सरकार जागे झाले आणि ओटीटीवर निर्बंध लावले. 

सरकार म्हणाले, वयोमानानुसार आता लोक ओटीटीचे कार्यक्रम पाहतील.  सात, 13, 16 आणि 18 वर्षाच्या मुलांसाठी वेगवेगळे कार्यक्रम तयार केले जातील.  जसे मांजरीपासून दूध लपवून ठेवले जाते तसेच काहीवेळा मांजरीला देखील खाद्य दिले जाते त्याच प्रकारे टीव्हीचे मुलांपासून संरक्षण केले पाहिजे. टीव्हीला कुलूप लावा.  किल्ली आपल्याकडे ठेवा.  जर चाव्या मुलांच्या हातात असतील तर ते बिघडून जातील. मोठी आणि प्रौढ माणसे बिघडली तर बिघडू देत,पण  मुले बिघडू नयेत.

ओटीटी आल्यावर ज्या निर्मात्यांना चित्रपट, नाट्यगृह मिळाले नाहीत आणि प्रेक्षक भेटले नाहीत ते आनंदाने उसळी मारू लागले. काही चित्रपट पंडितांनी असे म्हणायला सुरूवात केली की आता सिनेमागृहांची आवश्यकता नाही.  आता आम्ही ओटीटीसाठी चित्रपट बनवू.  सिनेमागृह मालक घाबरले.  म्हणाले की ओटीटी चालू राहिल्यास थिएटर बंद पडतील.

दुसरीकडे कलाकारांचा विचारही बदलू लागला.  मल्याळम चित्रपट निर्माते मोहनलाल यांनी सिनेमागृहांऐवजी आपला मल्याळम चित्रपट ‘दृश्यम 2’ ओटीटीवर रिलीज केला, तेव्हा त्यांच्यावर लोक उसळून उठले. ते म्हणाले की, ज्या सिनेमागृहांनी त्यांना सुपरस्टार बनविले ते त्याच सिनेमागृहांसाठी खड्डे खोदत आहेत.  काही दिवस मोहनलाल शांतपणे ऐकत राहिले. मग त्यांनी उत्तर दिले की आम्ही तर अभिनेते आहोत. ओटीटीचे जाळे संपुर्ण जगभर पसरले आहे.  ओटीटी संपूर्ण जगात दृश्यमान आहे.  आम्ही कलाकारांसाठी चांगले काम करत आहोत, तुम्ही तुमचं तुम्ही बघा. अमिताभ बच्चनपर्यंत अक्षय कुमारपर्यंत ओटीटीवर आले.  आता उरला कोण?

परंतु सरकारने मार्गदर्शक तत्त्वांचा निर्णय घेताच ओटीटी कंपन्यांची हवाच निघाली.त्यांच्या सीईओंचा रक्तदाबच वाढला. तयार केलेल्या वेब सिरीजचे काय होईल आणि जे बनवले जात आहे, त्याचे काय करणार, असा त्यांना प्रश्न पडला. त्यापैकी बहुतेकांवर वादविवाद झडू लागले. पहिल्यांदा तर त्यांचा वाद विवाद घडवायचा आणि नफा कमवायचा असा हेतू होता.

आता कोर्ट-कचेऱ्याच्या पायऱ्या चढाव्या लागू नयेत म्हणून कंपन्या सावध पावले टाकत आहेत.  हिंसा, अश्लील आणि द्वेषयुक्त भाषणाच्या आधारावर ओटीटीचा व्यवसाय चालू होता, पण आता त्याशिवाय कसे चालेल.  सरकारच्या मार्गदर्शक सूचनांचे अनुसरण करून, मोकाट वळूसारख्या ओटीटीला खुंट्याला बांधण्यात आले आहे आणि वेब सीरिजचे निर्माते आपले स्वत:च्या  चित्रीकरण केलेल्या दृश्यांना कात्री लावताना दिसत आहेत.-मच्छिंद्र ऐनापुरे, जत जि. सांगली