ऐश्वर्याला डॉक्टर व्हायचं होतं, पण...

ऐश्वर्या राय म्हणजे केवळ रुपाचंच नव्हे तर बुद्धीचंही ऐश्वर्य लाभलेली एक अभिनेत्री. ऐश्वर्या मुंबईत सांताक्रूझच्या आर्य विद्यामंदिर या शाळेत शिकत होती. नंतर ती अकरावीला जयहिंद कॉलेजमध्ये व बारावीला रुपारेलला गेली. ती विज्ञान शाखेची विद्यार्थिनी होती. झूऑलॉजी हा तिचा अत्यंत आवडीचा विषय होता. बारावीला नव्वद टक्के मार्क्स मिळवणारी  ऐश्वर्या शाळेत 'हेड गर्ल' होती. तिच्या वयाच्या मुलांपेक्षा नेहमीच वर्ष पुढे असणारी ऐश्वर्या मॉडेलिंगमध्ये अगदी योगायोगाने वळली. तिच्या एक शिक्षिका फोटोग्राफरही होत्या. त्यांनी ऐश्वर्याचे फोटो काढले. त्या फोटोंनी तेव्हा नववीत असलेल्या ऐश्वर्याला पहिली मॉडेलिंगची असाईनमेंट मिळवून दिली. कम्प्लिनसाठी तिनं आयुष्यातील पाहिलं मॉडेलिंग केलं. त्यानंतर पेप्सीच्या जाहिरातीनं तिला घराघरात पोहोचवलं. अमाप लोकप्रियता मिळवून दिलं. गार्डन, डी बिअर्सची नक्षत्र डायमंड ज्वेलरी यांच्यासाठीही तिनं मॉडेलिंग केलं आणि तिची जादू अशी की तिनं जाहिरात केल्यावर 'नक्षत्र' ची विक्री तीनशे टक्क्यांनी वाढली. तिनं 'आयबॅक असोसिएशन' साठी नेत्रदानाचीही जाहिरात केली,पण ती सामाजिक जाणिवेच्या भावनेतून होती. त्याच जाणिवेतून तिनं स्वतः ही नेत्रदानाचा संकल्प सोडलंय. 

खरं तर तिला डॉक्टर व्हायचं होतं. बारावीला तिला 90 टक्के मार्क्सही मिळाले होते. पण तिला मेडिकलला ऍडमिशन मिळालं नाही. तिनं आर्किटेक्चर च्या अभ्यासक्रमाला प्रवेश घेतला होता. दीड वर्ष तिने अभ्यास केलाही,पण तिनं आर्किटेक्ट व्हावं हेही नियतीला मंजूर नव्हतं. नियतीनं तिच्या आयुष्याला अशी काही कलाटणी दिली की, जिच्या खानदानात कुणीही ज्या क्षेत्राकडे कधीही वळले नव्हते,त्या क्षेत्रात शिरून , अभिनेत्री बनून देशविदेशातल्या करोडो रसिकांच्या हृदयावर राज्य करण्याचं भाग्य तिला लाभलं.

मॉडेलिंग करत असतानाच 1994 मध्ये तिनं 'मिस इंडिया' स्पर्धेत भाग घेतला. त्या स्पर्धेत तीच भारतसुंदरी बनणार याविषयी तिला घडवणाऱ्यांपासून आम लोकांपर्यंत सगळ्यांचीच खात्री होती, पण काही तरी गडबड झाली आणि तिचा तो मुकुट हुकला. तिला। 'फर्स्ट रनर अप' किताबावर समाधान मानावं लागलं,पण त्या पराभवानं ती खचली नाही. 'मिस वर्ल्ड'स्पर्धेसाठी तिनं कसून मेहनत घेतली आणि जगत सुंदरीचा किताब खेचून आणला.

जगत सुंदरी झालेल्या ऐश्वर्यासाठी बॉलिवूडचे दरवाजे उघडले नसते तर नवलच. तिच्या खानदानात कुणीही या दुनियेकडे कधी वाळलेलं नव्हतं. पण तिला नियतीनं या चमचमत्या जगात आणून ठेवलं. ही दुनिया जादुई आहे.नशा लावणारी आहे ,पण ऐश्वर्या इथे आनंदानं स्थिरावली. सुरुवातीच्या काळात तिचे सिनेमे पडले पण तिने आपली अभिनयक्षमता सिद्ध केली. सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्री म्हणून प्रियदर्शिनी अकॅडमीने तिला दिलेला 'स्मिता पाटील पुरस्कार' दिला. 'ताल', 'हम दिल दे चुके सनम' चित्रपट गाजले. 1997 मध्ये प्रख्यात दिग्दर्शक आणि रत्नम् यांच्या दिग्दर्शनाखाली'इकवर' या तामिळ चित्रपटाद्वारे तिनं रुपेरी पडदयावर पदार्पण केलं. त्यानंतर 'और प्यार हो गया', 'जीन्स', 'आ अब लौट चले', 'मेला', 'हमारा दिल आपके पास है', 'ढाई अक्षर प्रेम के', 'मोहब्बते', 'अलबेला' , 'देवदास' 'रोबोट' अशा अनेक चित्रपटात  काम केले. 

मधल्या काळात तिच्या आयुष्यात वावटळ आलं. ती सलमान खानच्या प्रेमात होती. अत्यंत सुसंस्कारीत, अभिजातपण जपणाऱ्या तिच्या आईवडिलांना तिचं सलमानवरचं प्रेम मान्य नव्हतं. शेवटी भावनिकदृष्ट्या जोडलेले प्रेमसंबंध तिने तोडले. अभिषेक बच्चन याच्याशी तिचा विवाह झाला.

ऐश्वर्या भरतनाट्यम् शिकली आहे. हिंदुस्थानी व कर्नाटकी संगीताचे धडे गिरवलेत. ती लहानपणापासूनच खूप स्वप्नाळू आहे. ती स्वप्नं तुमच्या जीवनाचा प्रवाह ठप्प होऊ देत नाहीत. ते आपलं जीवन परिपूर्ण व जादुई बनवतात. त्यामुळे माणसानं आधी स्वप्नं बघावीत व मग ती पूर्ण करणाऱ्यासाठी धडपडावं ,असं ती सांगते. तिनं तसं केलं आणि तिची स्वप्नं पूर्ण केली. -मच्छिंद्र ऐनापुरे, जत जि. सांगली

ऐतिहासिक चित्रपटांची परंपरा

हिंदी सिनेमाची सुरुवात पौराणिक, धार्मिक बरोबरच ऐतिहासिक पार्श्वभूमीवर मूकपटाने झाली होती.याचं कारण हे की जनमानसात यांच्याशी जुडलेल्या गोष्टी, किस्से,कथा-कहाण्या आणि घटना माहीत होत्या,लक्षात होत्या आणि भाषेशिवाय सिनेमा समजून घ्यायला सोपे पडत होते. नंतर सिनेमा ऐतिहासिक पार्श्वभूमीवर बनण्याचा काळ सुरू झाला. शिवाय ऐतिहासिक पार्श्वभूमी असलेले सिनेमे प्रत्येक दशकात बनू लागले. आजदेखील सिनेनिर्मात्यांना त्यात स्वारस्य असल्याचे आगामी चित्रपटांच्या घोषणांवरून दिसून येत आहे.

मूकपटाच्या काळात लोकप्रिय पौराणिक कथांवर सिनेमे बनवण्याचा एकप्रकारे पूरच आला होता. रामायण आणि महाभारत संबंधित सिनेमे मोठ्या प्रमाणात बनले. 'कंस वध', 'लव कुश', 'कृष्ण सुदामा', 'महाभारत', 'वीर अभिमन्यू', 'राम रावण युद्ध', 'सीता वनवास' सारखे सिनेमे मोठ्या प्रमाणात पसंद केले गेले. याचबरोबर ऐतिहासिक पार्श्वभूमीवर बनलेल्या ‘सम्राट अशोक’, ‘कालिदास’, ‘बाजीराव मस्तानी’, ‘छत्रपति संभाजी’, ‘राणा प्रताप’ आदी  मूकपटांना सिनेरसिकांनी अक्षरशः डोक्यावर घेतले. नंतर सामाजिक सिनेमांचा काळ आला. 

मूकपट लोक मोठ्या चवीने पाहत होते कारण, लोकांसाठी पडदयावरच्या हालत्या-डुलत्या सावल्या त्यांच्यासाठी आश्चर्याचा विषय होता. ऐतिहासिक सिनेमांना लोकांनी पसंद केल्याने मोठ्या संख्येने अशा सिनेमांची निर्मिती व्हायला लागली. बहुतांश सिनेमे राजा-महाराजा,प्रसिध्द योद्धे आणि संतांच्या जीवनावर बनत होते. ऐतिहासिक सिनेमे प्रत्येक काळात बनले आणि आजदेखील बनत आहेत.

स्वातंत्र्यानंतर ऐतिहासिक चित्रपटांचा जोर वाढला. या काळात सशक्त दावेदार होते सोहराब मोदी आणि त्यांची कंपनी मिनर्वा मूविटोन.त्यांनी 'पुकार', 'सिकंदर', 'पृथ्वीवल्लभ', 'मिर्झागालिब' सारखे सिनेमांची निर्मिती केली. 1952 मध्ये त्यांनी 'झांशी की रानी' चित्रपटाची निर्मिती केली, ज्यात झांशीच्या राणीची भूमिका त्यांची पत्नी मेहताब यांनी साकारली.

यानंतर दोन वर्षांनी मिर्झा गालिब यांच्या जीवनावर आधारित चित्रपटाची निर्मिती झाली,ज्याचे लेखन राजेंद्र सिंह आणि सआदत हसन मंटो यांनी केले. या काळात कोणी मुगल सम्राटांच्या जीवनावर आधारित तर  कुणी शिवाजी महाराज आणि मराठा शासकांवर चित्रपट बनवत होते. स्वातंत्र्यानंतर एका बाजूला ‘सलीम अनारकली’ ‘मुगले आजम’, ‘जहांगीर’, ‘ताजमहल’ सारखे काही भव्य चित्रपट बनले, तर दुसऱ्या बाजूला देशभक्तीवर आधारित ‘हकीकत’, ‘हिंदुस्तान की कसम’, ‘शहीद’ सारखे काही यशस्वी पीरियड चित्रपटदेखील पाहायला मिळाले.

लोकप्रिय ऐतिहासिक चित्रपट

हिंदी सिनेमा क्षेत्रातील त्रिमूर्ती- राज कपूर, दिलीप कुमार, देव आनंद-यांच्या दशकांनंतर जेव्हा बॉलीवुडमध्ये आमिर खान, शाहरुख खान, सलमान खान या तिकडीचा दबदबा वाढला तेव्हाही ऐतिहासिक चित्रपटांची निर्मिती सुरूच राहिली. अलीकडेच काही वर्षांत बनलेल्या ऐतिहासिक चित्रपटांमध्ये  कंगना रानौत अभिनीत आणि दिग्दर्शित ‘मणिकर्णिका’, दीपिका पादुकोण, रणवीर सिंह अभिनीत ‘बाजीराव मस्तानी’ आणि ‘पदमावत’, ऋत्विक रोशन अभिनीत ‘मोहेनजोदड़ो’ आणि ‘जोधा अकबर’.आमिर खान अभिनीत ‘मंगल पांडे’ आणि शाहरूख खानचा ‘अशोका’ आदी चित्रपटांनी हिंदी सिनेमा क्षेत्रात आपले स्थान बनवले.

ऐतिहासिक चित्रपटांसंबंधित वाद

ऐतिहासिक सिनेमांची निर्मिती करणं जितकं कठीण तितकंच रिलीज दरम्यान विवादावरून टीकाकारांना सामोरं जाणं कठीण असतं. खासकरून भारतात चित्रपटांच्या रिलीज दरम्यान दुखावलेल्या भावनांना वाट मोकळी केली जाते. खरं तर प्रत्येक दुसऱ्या ऐतिहासिक चित्रपटाला वाद विवादाचा सामना करावा लागतो. संजय लीला भसांळी यांच्या ‘पद््मावत’ चित्रपटाला अनेक अडचणींना तोंड द्यावे लागले. इतकंच काय या वादामुळे चित्रपटाच्या नावात बदल करावा लागला. त्यानंतर  ‘मणिकर्णिका’ दरम्यानदेखील  अनेक वाद समोर आले.

आमिर खानच्या ‘मंगल पांडे’ मधील एक चुंबन दृश्य आणि काही अन्य दृश्यांबाबत चित्रपटावर विवाद उभा राहिला. अशाच प्रकारे संजय लीला भंसाळी यांचा ‘बाजीराव मस्तानी’ देखील वादाच्या भोवऱ्यात अडकला. ‘जोधा अकबर’ मध्ये ऐतिहासिक भूमिकांमध्ये  छेडछाड केल्याप्रकारणावरून विवाद उभा राहिला. अशा चित्रपटांसाठी 200 ते 300 कोटी रुपये लागलेले असतात,त्यामुळे निर्मात्यांवर मोठा ताण येतो.

ऐतिहासिक चित्रपटांची निर्मिती सुरूच

आगामी काळातही ऐतिहासिक चित्रपटांचा नवा दौर सुरू होतो आहे, ज्यात काही भव्यदिव्य चित्रपटांचा समावेश आहे.यात अक्षय कुमारचा ‘पृथ्वीराज चौहान’, अजय देवगन, सोनाक्षी सिन्हाचा ‘भुज’, अजय देवगन, जूनियर एनटीआर, रामचरण, आलिया भटट यांचा ‘आरआरआर’, वरुण धवनचा मिस्टर लेले ,रणवीर सिंह आणि करीना कपूरचा ‘तख्त’, आमिर खान, करीना कपूर अभिनीत ‘लाल सिंह चड्ढा’ , विक्की कौशल अभिनीत ‘सरदार उधम सिंह’, मनोज बाजपेयी, अर्जुन रामपाल, बोमन इरानी अभिनीत ‘मुगल रोड’, अर्जुन रामपाल आणि दीगंगनाचा ‘द बैटल आॅफ भीमा कोरेगाव’, महाभारतातील कर्ण याच्या जीवनावर आधारित ‘महावीर कर्ण’, ज्यात अभिनेता विक्रम आणि मल्याळम अभिनेता सुरेश गोपी दिसणार आहेत. हा चित्रपट कन्नड़, हिंदी, मल्याळम, तामिळमध्ये रिलीज होणार आहे.-मच्छिंद्र ऐनापुरे, जत

नव्या कलाकारांची चलती

सिनेसृष्टीत आपलं स्थान बळकट करण्यासाठी कलाकारांना दीर्घ संघर्ष करावा लागतो. प्रत्येक काळात हा संघर्ष सुरूच असतो, फक्त कलाकार बदलत असतात. धर्मेंद्र, जितेंद्र पासून मिथुन चक्रवर्ती, मनोज वाजपेयीपर्यंतच्या कलाकारांनी संघर्षातूनच आपलं स्थान पक्कं केलं.  काहींनी यशोशिखर गाठलं तर काहींनी वेगळी वाट धुंडाळली. पण त्यांनी आपला एक ठसा उमटवला. काळाबरोबर कलाकारांची एक पूर्ण पिढी बदलली आहे. नव्या पिढीचे नवे कलाकार सिनेसृष्टीत दाखल होत आहेत. अशाच संघर्षातून आपले स्थान बळकट करणाऱ्या अलीकडच्या  काही कलाकारांवर एक दृष्टिक्षेप...

आयुष्यमान खुराना, राजकुमार राव

सलमान, शाहरुख,आमिर खान आदी मंडळी या क्षेत्रात अनेक दशकं अधिराज्य गाजवून आहेत. ते जसे बिग आहेत, तसे त्यांचे चित्रपटही बिग बजेटचे असतात. त्यामुळे काही निर्मात्यांना त्यांचे बजेट सोसत नाहीत. साहजिकच आपल्या लो बजेटनुसार कलाकारही शोधताना दिसतात. पूर्वी अमिताभ मिळत नाही म्हणून मिथुन चक्रवर्तीला निर्माते साइन करत. त्यावेळी मिथुनला 'गरिबांचा अमिताभ' म्हटले जात असे. पण त्यानेही या चित्रसृष्टीत आपले एक वेगळे स्थान  पक्के केले होते. याच दरम्यान समांतर चित्रपट येत तेही वेगळ्या विषयामुळे भाव खाऊन जात. सध्या छोट्या बजेटचे चित्रपटही प्रेक्षकांना आकर्षित करत आहेत.असे  छोट्या बजेटचे चित्रपट बॉक्स ऑफिसवर यश मिळवतात आणि त्यांची गणना मोठ्या चित्रपटांबरोबर होते तेव्हा त्यातील कलाकारही चर्चेत येतात. आयुष्यमान खुराना छोट्या बजेटच्या चित्रपटांतून स्टार बनला आहे. डीजे म्हणून आपल्या कारकिर्दीची सुरुवात करणाऱ्या खुरानाला 'विकी डोनर'  ने अचानक मोठ्या कलाकारांच्या पंक्तीत नेऊन  बसवलं.आपल्या भूमिकेत विविधता जपत त्याने 'विकी डोनर', 'बरेली की बर्फी', 'अंधाधून', 'बाला' आणि 'ड्रीम गर्ल' सारख्या चित्रपटातून यश मिळवले आणि आपले स्वतःचे एक स्थान निर्माण केले. आयुष्यमानला आपण आगामी काळात'छोटी सी बात' च्या रिमेकखेरीज 'चंदिगढ करे आशिकी', 'डॉक्टर जी', 'गुगली' सारख्या चित्रपटांमध्ये पाहणार आहोत. आयुष्यमान खुरानाखेरीज वेगाने आपले स्थान पक्के करत आहे तो राजकुमार राव. प्रतिभावंत रावने एक राष्ट्रीय पुरस्कार आणि तीन फिल्म फेअर पुरस्कार पटकावले आहेत. 'काई पो छे', 'क्वीन', 'न्यूटन', 'स्त्री', 'रागिणी एमएमएस', 'रुही' सारख्या चित्रपटांमध्ये राजकुमारने आपली प्रतिभा दाखवून प्रेक्षकांची प्रशंसा मिळवली आहे. प्रियांका चोप्रासोबत 'द वाइट टायगर' मध्ये काम केलेल्या रावचे 'बधाई हो' चा सिक्वेल 'बधाई दो', ' सेकंड इनिंग', 'स्वागत', हम दो हमारे दो' सारखे आगामी चित्रपट आहेत.

आणखी एका हिरोने आपल्या जबरदस्त अभिनयाने काही वर्षातच प्रेक्षकांसमोर आपली क्षमता दाखवून दिली आहे. याचं नाव आहे विकी कौशल. 'मसान' सारख्या चित्रपटातून पुढे आलेल्या विकी कौशलने नंतर 'उरी:द सर्जिकल स्ट्राइक', 'राजी', 'भूत', 'संजू', 'रामन राधव 2' चित्रपटातून प्रेक्षकांची मने जिंकली आहेत. तो 'सरदार उधम सिंग', 'इर्मोटल अश्वस्थामा' आणि करण जौहरच्या 'तख्त' या आगामी चित्रपटांमध्ये दिसणार आहे. ऍक्शन हिरोच्या रुपात खूप वेगाने पुढे आला तो जॅकी श्राफचा मुलगा टायगर श्रॉफ. 'हिरोपंती', 'स्टुडंट ऑफ द इअर2', 'बागी 2', 'बागी 3' आणि 'वार' मधल्या कामाची प्रेक्षकांनी टायगरची खूप प्रशंसा केली. 'गणपत', ''हिरोपंती2', 'रेम्बो', 'बागी 4' आणि 'जुडवा 3' हे त्याचे आगामी चित्रपट आहेत.

कार्तिक आर्यन आणि सिद्धार्थ मल्होत्रा

'प्यार का पंचनामा' चित्रपटातून आपल्या करिअरला सुरुवात करणाऱ्या कार्तिक आर्यनने 'सोनू के टिटू की स्वीटी', 'पती पत्नी और वो', 'लव आज कल', 'लुका छिपी' या चित्रपटाच्या माध्यमातून त्याने पाहता पाहता चित्रपट निर्मात्यांना आपल्याकडे खेचून घेतले.कार्तिक आर्यन 'भूलभुलैया 2', 'दोस्ताना2' आणि 'धमाका' या आगामी चित्रपटांमध्ये दिसणार आहे.सिद्धार्थ मल्होत्रादेखील कित्येक वर्षांपासून स्वतःचे स्थान निर्माण करण्यासाठी मोठी मेहनत घेत आहे. 'स्टुडंट ऑफ द इअर' या चित्रपटाद्वारा आपले करिअर सुरू करणाऱ्या  सिद्धार्थने ‘एक विलेन’, ‘मरजावा’, ‘बार बार देखो’, ‘कपूर एंड संस’, सारख्या चित्रपटांमध्ये काम केले. त्याच्या आगामी चित्रपटांमध्ये सैन्याधिकारी विक्रम बत्रा यांच्या जीवनावर आधारित चित्रपटाबरोबरच तामिळ चित्रपट 'थाडम' चा रिमेक 'गुमराह', ' थँक गॉड', 'मलंग2', 'आशिकी 3' या चित्रपटांचा समावेश आहे.

 अभिनेत्रीही मागे नाहीत

अभिनेत्रींची नवी पिढीदेखील बॉलिवूडमध्ये दाखल होत आहे. खेरीज त्या इथे दीर्घकाळ टिकण्यासाठी मेहनत घेत आहेत. यात पाहिलं नाव येतं ते किअरा अडवाणीचं. किअरा 'धोनी अनटोल्ड स्टोरी', 'गुड न्यूज', 'कबीर सिंग' सारख्या चित्रपटांमुळे चर्चेत आली. ती आता 'भूलभुलैया 2' , 'शेरशाह', 'जुग जुग जिओ', 'मिस्टर लेले' आदी चित्रपटांमध्ये आपल्याला दिसणार आहे. किअराप्रमाणेच भूमी पेडणेकरनेदेखील 'सांड की आंख', 'सोन चिडीया', 'टायलेट एक प्रेम कथा', 'बाला' आदी चित्रपटांतील सक्षम भूमिकांमुळे प्रेक्षकांचे लक्ष खेचून घेतले आहे. ती 'तख्त', 'मिस्टर लेले', 'बधाई दो' या आगामी चित्रपटांमध्ये दिसणार आहे. 'थप्पड', 'पिंक', 'सांड की आंख', 'बेबी', 'बेबी अटॅक', 'नाम शबाना', 'जुडवा 2' या चित्रपटांमधून तापसी पन्नूने प्रेक्षकांची मनं जिंकली आहेत. ‘लूप लपेटा’, ‘रश्मि राकेट’, ‘दोबारा’, ‘हसीन दिलरुबा’ या चित्रपटांमधून तिचा अभिनय पाहता येणार आहे.  दिशा पटनी आणि रकुल प्रीत यांनीही आपल्या कामाच्या माध्यमातून सिनेसृष्टीचे लक्ष वेधून घेतले आहे. तेलुगु चित्रपट ‘लोफर’ पासून आपल्या करिअरला सुरुवात करणाऱ्या  दिशाला सलमान खानच्या ‘राधे- द मोस्ट वांटेड भाई’ पासून मोठी आशा आहे.-मच्छिंद्र ऐनापुरे, जत जि. सांगली

पुन्हा बॉलिवूड संकटात

बड्या निर्मात्यांना त्यांचा चित्रपट प्रदर्शित करण्यासाठी एका वर्षापेक्षा अधिक काळ प्रतीक्षा करावी लागली आहे,तरीही अजून चित्रपट प्रदर्शित करण्यासारखी परिस्थिती निर्माण झालेली नाही. महाराष्ट्रात 30 एप्रिलपर्यंत सिनेमागृहे बंद ठेवण्याचे आदेश देण्यात आले आहेत. आयपीएल तर आता सुरू झालंच आहे, पुढे रमजान महिना आहे. त्यामुळे आधीच व्यवसाय बसला असताना आता आणखी दोन महिने तरी सिनेमागृहात शुकशुकाट असणार आहे. साहजिकच सिनेमागृहातील वर्दळ रमजाननंतरच वाढण्याची शक्यता आहे.

कोरोनामुळे बंद आणि प्रतिबंध या मार्गाने जाणाऱ्या बॉलिवूडला आता एक वर्ष उलटून गेलं आहे. एका वर्षात भरभराटीच्या या व्यवसायाची दशा आणि दिशाच पार बिघडून गेली आहे. अजूनही बंद आणि प्रतिबंधाची परिस्थिती'जैसे थे'च आहे. 22 मार्च 2020 ला केलेल्या टाळेबंदीच्या घोषणेनंतर बंद झालेली सिनेमागृहे ऑक्टोबर 2020 मध्ये निम्म्याने आणि फेब्रुवारी 2021 नंतर पूर्ण क्षमतेने उघडण्यात आली होती. तिकीट खिडकीवर याचा परिणामही दिसला.

एका अंदाजानुसार 2019 मध्ये 4 हजार 891 कोटी व्यवसाय करणाऱ्या बॉलिवूडने 2020 मध्ये फक्त 870 कोटींचा व्यवसाय केला. वर्षाला 1 हजार 460 कोटींचा व्यवसाय करणाऱ्या तामिळ चित्रपटसृष्टीने तिकीट खिडकीवर फक्त 320 कोटींचा गल्ला जमवला. 1हजार 404 कोटींची व्यवसाय करणाऱ्या तेलगू चित्रपटांचा धंदा 525 कोटींवर आला.520 कोटी रुपयांचा कन्नड चित्रपटांचा कारोबार फक्त 45 कोटीच झाला. 2019 मध्ये 604 कोटी रुपयांचा व्यवसाय करणाऱ्या मल्याळम चित्रपट सृष्टीने केवळ 150 कोटी मिळवू शकली. हॉलिवूडच्या भारतात रिलीज होणाऱ्या चित्रपटांना तर मोठा दणकाच बसला आहे. 2019 मध्ये दीड हजार कोटींची कमाई करणाऱ्या हॉलिवूड चित्रपटांच्या हाताला फक्त 70 कोटीच लागले. ही आकडेवारी बॉलिवूड आणि प्रादेशिक चित्रपटसृष्टीला किती फटका देणारी आहे, हे लक्षात येते. भारतीय चित्रपटसृष्टी हा काळ इतिहासात कधीच विसरणार नाही. गेल्या वर्षभरात निर्मात्यांना अनेकदा प्रदर्शनाची तारीख पुढे ढकलावी लागली आहे. असाच एक चित्रपट होता 'सूर्यवंशी', जो गेल्या ईद सणाला रिलीज होणार होता,पण अजुनपर्यंत रिलीजची तारीख निश्चित झाली नाही. मात्र यादरम्यान अनेकदा रिलीजच्या तारखा घोषित करण्यात आल्या. मागच्या घोषणेनुसार रिलीजची तारीख 30 एप्रिल आहे.

परंतु महाराष्ट्र सरकारद्वारा 30 एप्रिल पर्यंत मिनी लॉकडाऊन जाहीर करण्यात आल्याने आणि सिनेमागृहे बंद ठेवण्याचा आदेश दिला गेल्याने निर्मात्यांना 'सूर्यवंशी'ची रिलीज तारीख स्थगित करावी लागली आहे. अमिताभ बच्चन यांचा 'चेहरे' आणि राणी मुखर्जीचा 'बंटी और बबली 3' चे प्रदर्शन अगोदरच स्थगित करण्यात आले आहे.सध्या तरी चित्रपट प्रदर्शित करण्यासारखी परिस्थिती नाही.

30 एप्रिलपर्यंत महाराष्ट्रामधील सिनेमागृहे बंद आहेत. जर एखाद्या निर्मात्याला त्याचा सिनेमा प्रदर्शित करायचा असेल तर त्याला महाराष्ट्रातील व्यवसायावर पाणी सोडावे लागेल. महाराष्ट्रातला हा व्यवसाय एकूण व्यवसायापैकी एक तृतीयांश आहे. त्याखेरीज आता आयपीएलचे सामने सुरू झाले आहेत. या स्पर्धा 30 एप्रिलपर्यंत चालणार आहेत. भारतीय लोक सिनेमा आणि क्रिकेटवर जीवापाड प्रेम करतात. त्यामुळे साहजिकच क्रिकेटकडे प्रेक्षक वळणार हे ठरलेले आहे. निर्माते क्रिकेटच्या सीझनमध्ये सिनेमे फारसे  प्रदर्शित करत नाहीत.

दुसऱ्या बाजूला 12 एप्रिल पासून रमजानचा महिना सुरू होतोय. 13 मेला ईदची सांगता आहे. या कालावधीत मोठ्या प्रमाणात मुस्लिम समाज सिनेमागृहांपासून लांबच राहतो.पण सलमान खानदेखील 13 मे ला प्रदर्शित होणाऱ्या त्याच्या  'राधे' चित्रपताबाबतही संभ्रमात आहे. जर परिस्थिती निवळली तरच 'राधे' प्रदर्शित करणार असल्याचं सलमान खान म्हणाला आहे. नाहीतर 'राधे' पुढच्या ईदला प्रदर्शित होण्याची शक्यता आहे.-मच्छिंद्र ऐनापुरे, जत